nowości 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

WĘDROWNICZEK, Pochylić się nad historią

2024-06-06 11:30

5.05.24 Łódź
Jest piękna, słoneczna pogoda. Zaplanowaliśmy na dziś zwiedzanie popularnej „Dętki”, czyli muzeum miejskiego kanału, gdzie przed laty trafiała deszczówka. Gromadzono ją w celu płukania miejskiej sieci kanalizacyjnej. Idziemy ulicą Piotrkowską aż do zrewitalizowanego placu Wolności, gdzie przed wejściem do „Dętki” ustawiło się już kilka osób. Okolica jest przyjazna dla zwiedzających, są ławeczki, zaś w centrum placu stoi pomnik Kościuszki. Odsłonięto go w 1930 roku, a po wojnie odbudowano. Natomiast kanał powstał w 1926 roku według projektu brytyjskiego inżyniera Williama Heerleina Lindleya i pod nadzorem inżyniera Stefana Skrzywana, budowniczego łódzkich wodociągów. Zastanawia mnie fakt, że tak duże i ważne miasto przemysłowe ma kanalizację zaledwie od niecałego stulecia.
Schodzimy po krętych schodkach do korytarza z czerwonej cegły. Oprowadza nas przewodniczka, która wyjaśnia wiele ciekawych rzeczy. Okazuje się, że nazwa „Dętka” funkcjonuje od początku, jako że gumowa obręcz odgrywała ważną rolę w technologii odprowadzania wody w mieście. Mijamy koleiny, w których zgromadziło się trochę brudnej deszczówki. Na okrągłych ścianach wiszą reprodukcje starych fotografii związanych z kanałem. Część z nich to fragment instalacji awangardowego artysty Roberta Kuśmirowskiego, który tworzy łudząco podobne imitacje starych przedmiotów, dokumentów, fotografii, a nawet sytuacji.
Nasza podziemna wędrówka ma 142 metry. Obeszliśmy pod ziemią jeden z głównych placów miasta. Warto się pochylić nad historią swojego miejsca na Ziemi, nawet jeśli jest to kanał.

© Marek Czuku