Książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

Książki z 2022

Andrzej Ballo Bodajże

Wenanty Bamburowicz Masy powietrza

Maciej Bieszczad Miejsce spotkania

Kazimierz Brakoniecki Oumuamua. Atlas wierszy światologicznych
 
Roman Ciepliński Schyłek

Zbigniew Chojnowski Tarcze z pajęczyny

Zbigniew Chojnowski Tyle razy nie wiem

Wojciech Czaplewski Dzieje poezji polskiej

Marek Czuku Nudne wiersze

Tomasz Dalasiński Przystanek kosmos i 29 innych pieśni o rzeczach i ludziach

Michał Filipowski Licytacja kamienia

Anna Frajlich Powroty [wiersze zebrane. tom 2]

Anna Frajlich Przeszczep [wiersze zebrane. tom 1]

Paweł Gorszewski Uczulenia

Jarosław Jakubowski Dzień, w którym umarł Belmondo

Bogusław Kierc Był sobie

Andrzej Kopacki Gra w hołybkę

Zbigniew Kosiorowski Metanoia

Franciszek Lime Formy odbioru. Poetyckie przekazy z Bezrzecza i Szczecina

Piotr Michałowski Światy równoległe

Dariusz Muszer Baśnie norweskie. tom 2

Ewa Elżbieta Nowakowska Gwiazda drapieżnik

Halszka Olsińska Przebyt

Uta Przyboś Jakoby

Agnieszka Rautman-Szczepańska Wypożyczalnia słów

Karol Samsel Autodafe 5

Karol Samsel Fitzclarence

Julia Anastazja Sienkiewicz Wilowska Planetoida, pechowy graf i wielka filozofia. Opowieści z przedwojennego Tuczna i okolic

Bartosz Suwiński Dutki

Inka Timoszyk Nieskończoność podróży

Sławomir Wernikowski Partita

Alex Wieseltier Krzywe zwierciadło

Kenneth White Ciało absolutu

City 5. Antologia polskich opowiadań grozy
 
eleWator. antologia 2012-2021. proza

Henryk Bereza. Krystyna Sakowicz. Korespondencja

PLANETA, Historia wierszy 59

2018-05-19 15:24

Zobaczyłam ją w tesco w Krakowie. Dziewczyna o dziwnych działaniu jakby była z innej planety. Jej zwinne gesty i szybkie ruchy były jak zakłócenia w odbieraniu rytmów tego świata. Niedopasowana do otoczenia jakby wychodziła z rzeczywistości ujawniając swoją przynależność do innego. Materia wokół niej traciła na prędkości podczas gdy ona mknęła w niewiadomym kierunku. Jej nieprzystosowanie i niedopasowanie tak bardzo widoczne prowokowało. Była inna i drażniła otoczenie. Długo na nią patrzyłam. Nagle zdałam sobie sprawę, że jestem taka jak ona, że patrzę na samą siebie. Jakby chciała mi pokazać jaka jestem i kim jestem. Że podobnie jak ona nie pasuję do ludzi, do sytuacji, do świata, że budzę w ludziach niechęć i odrazę, że sytuacje mają ze mną problem, że świat próbuje dostosować się do tych zakłóceń. Wtedy przyszedł mi do głowy wiersz o obrazie dziewczyny, która jest znienawidzona. Nie była to wyobraźnia. Po zdarzeniach roku 2000 i 2001 we Wrocławiu nienawiść była mi więcej niż znana, a nawet bardziej, byłam ofiarą tej nienawiści. Choć gdyby nie ta nienawiść, nie byłabym w Krakowie i nie zobaczyłabym tej dziewczyny… Wiersz „Obraz” z tomiku „Wiersze dla jednego człowieka” (2017) napisałam od razu. Obraz dziewczyny, który zostaje w bestialski sposób zniszczony, tak się wtedy czułam. Całkowicie splądrowana i podbita. Po moim dawnym życiu pozostały jedynie gruzy i niebotyczna samotność. Moje relacje z ludźmi, moje pisanie, moje dotychczasowe życie przestały jakby istnieć. Znów wszystko musiałam zaczynać od nowa. Zaczynam w Krakowie od zera. Od jednej walizki, surowego biurka i prowizorycznego łózka. Mój obraz był pusty zostały tylko ramy, które teraz widziałam jakby z daleka, bo przez to wszystko przekroczyłam tak wiele granic. Nawet te, które utrzymywały moje życie w jakimś od – do. Byłam poza tak bardzo, że czułam niekiedy jak nie stąpam po ziemi, ale unoszę się delikatnie nad nią lewitując w jakiejś nieznanej mi przestrzeni. Ale musiałam wyjść poza te ramy by przetrwać. W wierszu pojawia się Ktoś, kto od nowa maluje obraz dziewczyny. Tak się wtedy czułam, jakby Ktoś nieustannie podawał mi rękę i wyprowadzał znów na powierzchnię jakiegoś nowego obrazu. Ale to był już inny obraz, inna dziewczyna, inna ja, inna perspektywa obrazu, inna rama. Tak właśnie wtedy było. Tworzyłam się na nowo nie tyle każdego dnia, co w każdej minucie. Tworzyłam się jakbym pisała wiersz, a tworzenie nie mogła zaistnieć bez tego Ty, który wtedy tak jawnie i blisko był przy mnie. Dziewczyna na obrazu tego kogoś jest nieosiągalna. Poza zasięgiem ludzi i ich namiętności. Poza doczesnością i tymczasowością. Tak daleko od ludzi, że nikt nie może do niej sięgnąć. Tylko twórca obrazu jest tym, kto tworzy pod jej stopami ścieżki i pokazuje czym jest bliskość tego nowego stworzenia. Ten wiersz jest dla mnie bardzo ważny, mówi o tym, że to, co prawdziwe nie można zniszczyć. Że prawda jest nieśmiertelna i trwa na zawsze. Długo myślałam o tej dziewczynie z tesco, była kimś, kto uświadomił mi samą siebie i otworzył na pisanie. Bo wtedy mało albo prawie wcale nie pisałam wierszy. Nie mogłam, nie potrafiłam, nie chciałam. Byłam tak zraniona, że nie byłam wstanie wydobyć głosu z siebie. Ta rana była głęboka tak jak głęboka jest perspektywa tego nowego obrazu. Ta rana mnie powaliła, ale powstając mogłam dostrzec ślady stóp na ziemi, które szły obok mnie.

© Ewa Sonnenberg