nowości 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

PONIEWCZASIE. Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki » PONIEWCZASIE. Stopa Henryk

PONIEWCZASIE. Stopa Henryk

2025-02-02 11:47

STOPA HENRYK (1934-1996). To samo imię i nazwisko. Poetka Helena Nikiel i sybiraczka Helena Nikiel (Stopa-Nikiel), autorka m. in. wspomnień „Myśmy tutaj szli z...” (Białystok 2002, 2006). Znam nieco późniejszą publikację sybiraczki Nikiel, deportowanej wraz z matką i młodszym bratem Henrykiem (13 IV 1940).
Postaram się przeczytać książki poetyckie Heleny Nikiel („Wizerunki”, „Po drugiej stronie rzęs”, „O świcie poranka”), nie zaniedbując wszakże sybiraczki Heleny Stopy-Nikiel i jej świadectwa: „w czasie naszego pobytu na Sybirze mówiło się, że los mężczyzn na ogół był lżejszy niż los kobiet. Mężczyźni, aczkolwiek zagrożeni śmiercią, żyjący w ciągłej niepewności jutra, zmuszani do ciężkiej pracy i przebywający w niewoli, zawsze mieli jakiś dach nad głową i trochę (...) strawy i w danej sytuacji troszczyli się tylko o siebie. Natomiast kobiety musiały dosłownie walczyć o dach nad głową, ubranie i wyżywienie dla siebie i często bardzo małych dzieci (...), no i jeszcze podołać pracy ponad siły”.

Helena Nikiel: „Myśmy tutaj szli. Przez kazachstańskie stepy i afrykańską dżunglę do Polski. Wspomnienia z zesłania”. Fundacja „Nasza Przyszłość”, Szczecinek 2008, s. 178

[4 VII 2024]
© Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki