nowości 2025

Karol Samsel Autodafe 8

książki z 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

PLANETA, Kilka refleksji z Wittgensteinem w tle 15

2016-12-03 14:23

WITTGENSTEIN SFORMATOWANY LITERACKO 4

Poezja, która wątpi w słowo? Poeci zdający jedynie relację ze śmietnika cywilizacyjnego, w którym słowa się zdewaluowały? Poeta, który wypiera się słowa? Czy rzeczywiście nie pozostało nam żadne słowo? Czy rzeczywiście słowa straciły swoją siłę?

A jednak bez względu na kryzys słowa, wierzę, wciąż wierzę w słowo. Słowo pojmowane w najbardziej klasyczny sposób. Wierzę w siłę poezji, w którą wierzył Tsurayuki, gdy pisał: „Wiersz może poruszyć niebo i ziemię. Wiersz zdolny jest zmiękczyć zatwardziałe serca

nieustraszonych wojowników”. Nawet jeśli ci
wojownicy milczą,
nawet jeśli

Budzisz mnie światem w świecie – multiplikacja i opowieść światła i cienia. Widzisz mnie
światem w świecie – reaktywacja i opowieść, której nie sposób zapisać. Zdania są podporządkowane sytuacji. Świat jest słowem a nie zdaniem. „Istnieje język bez gramatyki a jest nim sztuka”.

Słowa powielają się w zależności od punktów odniesienia. Słowa – obiekty. Słowa – bez słowne. „Słowa – zaklęcia”. Wiersz złożony z wszystkich liter alfabetu to jak działania na liczbach możliwych. Ilu mieszkańców liczy wiedza słowa? „Tylko nadprzyrodzone potrafi wyrazić Nadprzyrodzone”.

Jednoczesność. Skazy na wypowiedzianym. Jesteś w bliznach słów. Słowo przenika twoje ciało. Na wskroś. Ciało jest synonimem uczucia. Słowo reakcją na ciało. Ciało jest czymś wtórnym do słowa. W granicach ciała słowo staje się bezgraniczne.

© Ewa Sonnenberg