Henryk Bereza
Zgłoski są trzecim, po Miarach (2003) i Względach (FORMA 2010), tomem poetyckim Henryka Berezy, który po historii ciała (Miary) i historii ducha (Względy), zaprezentował swoistą historię myśli. Wszystkie te trzy książki tworzą przejmujący i wzruszający portret człowieka, który nawet w tak ekshibicjonistycznej czynności jak pisanie o sobie, nie zapomina o najbliższych. Nie stworzył bowiem berezocentrycznego uniwersum, wręcz przeciwnie. Odsłaniając siebie, pokazując, jaki jest, podkreśla, że całe życie pozostawał na usługach innych i – być może przede wszystkim – Literatury.
Miary składały się z 99 trójwierszy wpisanych w umowną formę haiku; Względy z 66 dwuwierszy („plus jeden”), nie będących już podporządkowanych większym formalnym rygorom. Z kolei Zgłoski to – 44 jednowiersze – są w tym zestawieniu najbardziej radykalne i „wyzwolone”. Nie są ani tak uporządkowane ani tak emocjonalne, jak ich poprzedniczki. Bywają za to dosadne, zaskakujące lub wulgarne, jakby poddane wyłącznie rygorowi czystej myśli. To właśnie w tym utworze, a nie we wcześniejszych, czytelnik może przyjrzeć się postaci Henryka Berezy – krytyka, myśliciela. Zgłoski są bowiem w równym stopniu kreacją poetycką jak i krytyczno-literacką.
Paweł Orzeł
recenzje i noty:
--- "Osobliwy tryptyk o życiu", eleWator, 3/2013
--- "Prozaiczne początki, poetycki finał", Migotania, 2/2012
--- "Miary życia, miary wierszy", Twórczość, 4/2012
--- "Pokora", www.papierowemysli.pl, 15.04.2012
--- "Językowy zawrót głowy", Nowe Książki, 3/2012
--- "Bezpruderyjna forma osobistej treści Henryka Berezy w kilku słowach opisana", www.szczecinczyta.pl, 16.02.2012
--- "Zgłoski", www.latarnia-morska.eu, 14.01.2012
promocje:
--- 10-13.05.2012 – III Warszawskie Targi Książki
--- 16.11.2011 – spotkanie autorskie z Henrykiem Berezą i Krystyną Sakowicz ("Szczeciński Przegląd Literacki FORMA", edycja 9)