nowości 2024

Anna Andrusyszyn Pytania do artystów malarzy

Edward Balcerzan Domysły

Henryk Bereza Epistoły 2

Roman Ciepliński Nogami do góry

Janusz Drzewucki Chwile pewności. Teksty o prozie 3

Anna Frajlich Odrastamy od drzewa

Adrian Gleń I

Guillevic Mieszkańcy światła

Gabriel Leonard Kamiński Wrocławska Abrakadabra

Wojciech Ligęza Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji

Zdzisław Lipiński Krople

Krzysztof Maciejewski Dwadzieścia jeden

Tomasz Majzel Części

Joanna Matlachowska-Pala W chmurach światła

Piotr Michałowski Urbs ex nihilo. Raport z porzuconego miasta

Anna Maria Mickiewicz Listy z Londynu

Karol Samsel Autodafe 7

Henryk Waniek Notatnik i modlitewnik drogowy III

Marek Warchoł Bezdzień

Andrzej Wojciechowski Zdychota. Wiersze wybrane

książki z 2023

Andrzej Ballo Niczyje

Maciej Bieszczad Pasaże

Maciej Bieszczad Ultradźwięki

Zbigniew Chojnowski Co to to

Tomasz Dalasiński Dzień na Ziemi i 29 nowych pieśni o rzeczach i ludziach

Kazimierz Fajfer Całokształt

Zenon Fajfer Pieśń słowronka

Piotr Fluks Nie z tego światła

Anna Frajlich Szymborska. Poeta poetów

Adrian Gleń Jest

Jarek Holden Gojtowski Urywki

Jarosław Jakubowski Baza

Jarosław Jakubowski Koń

Waldemar Jocher dzieńdzień

Jolanta Jonaszko Nietutejsi

Bogusław Kierc Dla tego

Andrzej Kopacki Życie codzienne podczas wojny opodal

Jarosław Księżyk Hydra

Kazimierz Kyrcz Jr Punk Ogito w podróży

Franciszek Lime Garderoba cieni

Artur Daniel Liskowacki Do żywego

Grażyna Obrąpalska Zanim pogubią się litery

Elżbieta Olak W deszczu

Gustaw Rajmus >>Dwie Historie<< i inne historie

Juan Manuel Roca Obywatel nocy

Karol Samsel Autodafe 6

Kenneth White Przymierze z Ziemią

Andrzej Wojciechowski Budzą mnie w nocy słowa do zapisania

Wojciech Zamysłowski Birdy peak experience

City 6. Antologia polskich opowiadań grozy

PONIEWCZASIE. Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki » PONIEWCZASIE. Mąkówna

PONIEWCZASIE. Mąkówna

2024-11-24 12:11

MĄKÓWNA. Dąbrowska, Kwiatkowska, Litwinowiczowa, Mąkówna, Sierpińska, Patykowa ze Stanisławowa (lat 80) i Przybyłowa ze Stanisławowa (lat 72). Zmarły na zesłaniu, lecz nie znajdziemy o nich większych informacji, choćby imion.
Zupełnie inaczej przedstawimy i sportretujemy panią Albowicz. Przepraszam, że sięgam po relację sybiraka Jana Popki („Siewiero-Kazachstanskaja obłast, stacja Smirnowo, sowiecki rejon, kołchoz »Iwanowka«”), ale trzeba się skonfrontować z każdą prawdą, z każdą rzeczywistością: „Niektórzy z naszych Polaków dobrze mieli. A reszta przez nich jeszcze gorzej cierpiała (...). Ci, co dla nich się podali, zaraz na naszą niekorzyść pracowali. Zaraz wszystkiego pod dostatkiem mieli, cukru, mięsa itd. Jedna osoba, Stanisława Albowicz, jej mąż w Gródku w Policji Państwowej pracował i został aresztowany, a ona razem z nami była wywieziona. Pierwszym szpiegiem na ich korzyść była, z naczelnikami się puszczała. (...) Ja o niej nigdy nie zapomnę, ile ona niewinnym przykrości wyrządziła. Dużo innych takich było, tylko po nazwisku nie pamiętam”.
Zaniedbałem poezję Janiny Zabierzewskiej-Żelechowskiej („Twarze wielorakie”), o moich rozlicznych zaniedbaniach mógłbym się rozpisywać dziś i jutro. Pocieszam się, bo bardzo uważnie przestudiowałem „wiersze kazachstańskie” Jadwigi Kulikowskiej-Grajek, na przykład „Zacieruchę”. To sybiraczka, którą podziwiam.

[2 II 2024]
© Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki