Z DALA OD ZGIEŁKU, Federico García Lorca i Jose Antonio Primo de Rivera

Federico García Lorca i Josė Antonio Primo de Rivera znali się z czasie studiów uniwersyteckich w latach 1922-1923, gdy grali w przeciwnych drużynach piłkarskich. Josė Antonio i jego brat Miguel kopali piłkę w barwach wydziału prawa. Wtedy też na boisku i w szatni Josė Antonio poznał Lorkę. Chociaż biograf Josė Antonio, pisarz falangistowski Felipe Ximénez de Sandoval, nota bene homoseksualista,  błędnie twierdził że stało się to dopiero na prapremierze sztuki Lorki Bodas de sangre (Krwawe gody), 27 lutego 1935 w teatrze Coliseum. Po owym spektaklu Josė Antonio, Felipe Ximénez de Sandoval i Federico García Lorca, mieli we trzech częściowo spędzić tę słynną noc pełną whisky w kabarecie Casablanca. Felipe Ximnez de Sandoval twierdził też, że opuścił w pewnym momencie biesiadę, pozostawiając Josė Antonio i Federico García Lorca bardzo zajętymi sobą. Pepín Bello, kochanek Lorki, wspominał, że Federico García Lorca był oczarowany Josė Antonio i łączyły ich intymne związki. Dodał, że też jego zdaniem José Antonio Primo de Rivera był jedynym człowiekiem w Hiszpanii, który zdołał w pełni zrozumieć geniusz Federica. Podobne zdanie na ten temat miał dyplomata chilijski przy rządzie republikańskim Carlos Morla Lynch, autor znakomitych wspomnień pt. „En Espaňa con Federico García Lorca”, który napisał: Federico i Josė Antonio byli kochankami. Co prawda w zasobach epistologicznych jakie pozostały po śmierci, José Antonio nie znajdziemy listów skierowanych do Federico. Ale w zamian zachował się jeden list wielkego poety adresowany do José Antonio zaczynający się tymi słowami: Mój wielki przyjacielu. Na początku roku 1936 José Antonio poprzez osoby trzecie miał zaproponować Federico wstąpienie do Falangi i kierowanie jej działem kulturalnym.

© Tadeusz Zubiński