copyright © http://annasikorska.blogspot.com 2016
Niechciana, niekochana, maltretowana, prześladowana, zaniedbana, molestowana Renata ma iść do szkoły. Nikt nie wróży jej dobrej przyszłości. Jest półsierotą urodzoną przez matkę-alkoholiczkę i wykorzystywaną przez dziadka-alkoholika. Bicie, przemoc fizyczna, psychiczna i seksualna są jej codziennością. Brudna, głodna dziewczynka niejednokrotnie próbuje uciec z domu. Na jej drodze zawsze staje ktoś, kto przyprowadza ją z powrotem do wsi, do znienawidzonego domu, w którym ma wiele obowiązków i nie może liczyć na życzliwość. Z czasem jej przepisem na przetrwanie stanie się moczenie łóżka, aby zostawili ją w spokoju kolejni kochankowie matki. jej starszy brat po skończeniu szkoły ucieka z domu. Renata wyczekuje, kiedy i ona będzie mogła ruszyć w świat, który – mimo brutalności – okazuje się bardziej przyjazny. A może to bohaterka już przywykła do swojego mizernego życia bez przyszłości i miłości, świata, w którym wszyscy nazywają ją „głupkiem” i traktują jak narzędzie, a czasami pytają: „Po co toto żyje?”. Renata od dzieciństwa pozbawiana jest podmiotowości. To przyczynia się do jej niskiej samooceny, wyzbyciu się z marzeń, podporządkowaniu silniejszym. Nawet w światku bezdomnych jest tylko bezimiennym narzędziem.
Małgorzata Gwiazda-Elmerych zabiera czytelników w świat opisów brutalnej rzeczywistości ludzi zepchniętych poza margines społeczny. Dla nich już nie ma ratunku. Pozostaje jedynie próba przetrwania w opuszczonych kamienicach, wagonach, pod koszami. Jedzenie i ubrania z kontenera, alkohol za wyżebrane lub ukradzione pieniądze, hierarchia i prześladowania śród bezdomnych to codzienność bohaterów, którzy z powodu wykluczenia nie są świadomi zmiany ustroju.
Książkę – pomimo bardzo trudnego i poważnego tematu – czyta się bardzo szybko i przyjemnie. Polecam wymagającym czytelnikom lubiącym powieści poruszające problemy społeczne.
Anna Sikorska
Małgorzata Gwiazda-Elmerych Toto – http://www.wforma.eu/toto.html
